Het gemeentebestuur is verantwoordelijk voor het toezicht op en de handhaving van veel verschillende regels. Gedacht kan worden aan gemeentelijke verordeningen, bestemmingsplannen en aan voorschriften die zijn verbonden aan vergunningen. Regels worden gesteld om bepaalde doelen te bereiken op bijvoorbeeld de gebieden leefbaarheid, veiligheid en gezondheid. Goede naleving is een – noodzakelijke, maar vaak nog niet voldoende – voorwaarde voor het bereiken van deze doelen.
Bevoegde bestuursorganen van gemeenten (bij toezicht en handhaving zijn dat de burgemeester en het college van B&W) zijn verantwoordelijk voor de uitvoering, het toezicht op de naleving en de handhaving van circa 190 wetten en daarop gebaseerde regelingen. Deze zijn onder te verdelen in drie domeinen:
- fysiek leefomgeving (onder meer milieu, bouwen)
- openbare orde en veiligheid (onder meer verkeer, Drank- en Horecawet en APV)
- sociaal domein (zoals kinderopvang, leerplicht, sociale zekerheid, Wmo, Participatiewet, Jeugdwet)
Omdat het onmogelijk is alle regels op hetzelfde niveau te handhaven, moeten gemeenten keuzes maken: hoe houden we toezicht, wanneer doen we dat, wanneer gaan we over tot handhaving als een overtreding wordt geconstateerd en welke maatregel treffen we dan? Het is verstandig en op sommige beleidsterreinen zelfs voorgeschreven dat dergelijke zaken in plannen en beleid worden vastgelegd.
In opdracht van de rekenkamercommissie Papendrecht voeren we onderzoek uit naar toezicht en handhaving met de volgende centrale onderzoeksvraag:
Wat is het toezichts- en handhavingsbeleid van de gemeente Papendrecht, hoe wordt dit uitgevoerd en hoe vindt de sturing door de gemeenteraad plaats?
Op basis hiervan onderscheiden we drie onderzoeksthema’s:
1. Beleid
2. Uitvoering en organisatorische invulling
3. Sturing door de gemeenteraad
