Over de Participatiewet zijn steeds meer kritische geluiden te horen over de kaders waarbinnen en de wijze waarop aan mensen in financiële nood inkomensondersteuning wordt geboden. Zo was er bijvoorbeeld ophef over de terugvordering vanwege (het niet inlichten over) het wekelijks ontvangen van een tas boodschappen of rondom het stopzetten van de uitkering bij een gedwongen psychiatrische opname. Deze zorgen over de uitvoering van de Participatiewet richten zich op het terugvorderen van bijstand en het opleggen van een boete aan bijstandsgerechtigden, wanneer bepaalde verplichtingen niet of onvoldoende zijn nagekomen. De vraag wordt gesteld of de wet zelf en de uitvoering van daarvan door gemeenten niet te streng en onrechtvaardig is en of voldoende maatwerk wordt geleverd.
Deze zorgen zijn ook tot uitdrukking gebracht door de gemeenteraad van Heerenveen, onder andere in de commissie- en raadsvergaderingen in januari 2021, mede naar aanleiding van een tweetal adviezen van de commissie bezwaarschriften inzake terugvorderingsbesluiten. In de collegebrief van 22 januari 2021 worden deze zorgen als volgt samengevat: gebruikt de gemeente Heerenveen bij de terugvordering van bijstand hoofd én hart? Het college heeft vanwege deze zorgen en de huidige inzichten op terugvordering besloten om een onafhankelijk onderzoek te laten verrichten naar de recht- en doelmatigheid van terugvordering en boetes. Dit onderzoek is uitgevoerd door Pro Facto.
Friesch Dagblad (28 januari 2022): De communicatie over het vorderen van de bijstand kan beter in Heerenveen, blijkt uit onderzoek